Muhteşem Gatsby

Muhteşem Gatsby - Scott Fitzgerald

Puan Tablosu

YazarOkur'lar (5.5)	Editör (9)
Kitapevi (7)	Sosyal Medya

Arka Kapak Bilgisi

Muhteşem Gatsby Özet

Francis Scott Key Fitzgerald, 20. Yüzyılın en önemli Amerikan edebiyatçıları arasında yer alır. 1896 yılında doğan yazar, İrlanda asıllı bir anne ve İngiliz asıllı bir babanın oğludur. Koyu Katolik olan ailesinin isteği üzerine, Katolik eğitimi alan yazar, 1. Dünya Savaşı’nda yetişmiş ve kendi deyimiyle bu döneme “Kayıp Kuşak” adını vermiştir. Romanları ile büyük şöhret kazanan yazar, bu şöhreti kendini kaptırır ve sağlığı bozulur. Zamanla şöhretini de kaybeder ve hayata küskün şekilde gözlerini Hollywood’da yumar.

Dönemin ünlü edebiyat eleştirmenlerinden Lionel Trilling’e göre Fitzgerald, aşk üzerine çok yazmış, kadınla erkek arasındaki ilişkiye çok kafa yormuştur, ancak gücünün açıkça ortaya çıktığı yer sadece burası değildir. Bir yazarın gerçek kalitesi, eninde sonunda onun üslubunda görülür, diyen Trilling şöyle devam eder: “ Fitzgerald’ın acemilik dönemindeki ilk kitaplarında bile, ticari öykülerinde bile, hatta üslubu umursamadan yazdıklarında bile, cümlelerinde bir ton ve ses vardır ki, insana onun sıcaklığını, şefkatini, bugünlerde pek nadir görülen ve hiç takdir edilmeyen, yumuşaklıktan uzak kibarlığını düşündürür.”

Muhteşem Gatsby, 1925 yılında basıldığında beklenen ilgiyi görmese de şuan Fitzgerald’ın en önemli yapıtı olarak sayılır. 1920’lerin ekonomik bunalımını anlatır. O dönemler, 1. Dünya Savaşı sonrasına denk gelir. Özellikle bir kesim savaş sonrası oldukça zenginleşmiş ve Amerika toplumsal olarak büyük bir dönüşüm geçirmektedir. Bu dönemde caz müzik ortaya çıkmış ve oldukça popüler hale gelmiştir. Fitzgerald ise bu döneme, “Caz dönemi” olarak adlandırır. Yazar, Gatsby karakteri üzerinden bu dönemin abartılı gösterişini, şaşaasını ve abartıcılığını eleştirir.

1920’li yıllar, mekan ise New York ve Long Island adası... Kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmiş, silah kaçakçılığı ve mafyanın ortaya çıkıp yükseldiği zamanlar. Anlatıcı Nick Carraway, Yale Üniversitesi mezunu, tezgahtarlık yapan eski bir askerdir. Long Island’da Jay Gatsby’in görkemli evinin yanındaki mütevazi evinde yaşamaktadır. Asıl adı James Gatz olan Jay Gatsby, evinde sıra dışı partiler veren, parasının kaynağı büyük bir muamma olan ve bu konuda bir çok spekülasyon üretilen, aslında romantik ve huzursuz, asker iken aşık olduğu kadına saplantı derecesinde bağlı olan bir adamdır. Kadın ise, yakışıklı, zengin ve bir o kadar da kibirli Tom Buchanan’ın karısı Daisy’dir. Ayrıca Nick’in de kuzenidir. Nick ve Gatsby East Egg’de, Tom ve Daisy ise körfezin karşısında West Egg’de oturmaktadırlar. Nick, Daisy’nin arkadaşı Jordan Baker’dan Tom’un Daisy’i aldattığını öğrenir. Kocasını sevmese de Daisy bu duruma üzülür. Romanın ilerleyen sayfalarında, Nick, Daisy ile Gatsby’nin beş yıl önce Gatsby fakir biriyken sevgili olduklarını öğrenir. Gatsby bir süre ortalıktan kaybolur ve o sırada Daisy zengin Tom ile evlenmiştir. O sıralarda Nick bir davetle Gatsby’nin herkesin dilinde olan partilerinden birine katılır. Orada ilk defa Gatsby ile tanışır, çünkü ev sahibi olarak partilerde Gatsby ortalıkta pek gözükmez. Para pul bakımından zengin de olsa Gatsby’nin asıl amacı eski sevgilisi Daisy’i tekrar kazanmaktır. Bu yüzden Nick ve Jordan’dan yardım ister. Bu eski çift bir buluşma ile Nick’in evinde karşılaşır ve çok mutlu olurlar. Diğer taraftan, Tom’un metresi araba tamircisi Wilson’un karısı Mrytle’dir. Hem Tom hem de Wilson eşlerinin kendilerini aldattıklarını hissederler. Bu beş kişi bir New York gezisine çıkarlar ve Daisy ile Gatsby Tom’un arabasına binerler. Diğerleri ise Gatsby’nin arabasına doluşurlar. Tom bu durumdan çok rahatsız olur ve kıskanır. Otel odasında Gatsby, herkesin önünde Daisy’den Tom’u sevmediğini itiraf etmesini ister. Fakat kadın yapamaz. Ve Tom galip gelir. Bu duruma Gatsby çok üzülür ve amacına ulaşamayacağını anlar. Tom, Gatsby’den Daisy’i evine götürmesini ister. O sırada kocası tarafından eve kapanan Mrtyle süratle yola fırlar. Yer romanda önemli bir metafor olan Kül Vadisi’dir. Hızla gelen otomobil kadını ezer. Direksiyonda Daisy vardır. Fakat Gatsby kazayı üstlenir. Cesedin yanına gittiklerinde Tom, Wilson’un kulağına birşeyler fısıldar. Bunun üzerine Wilson, Gatsby’nin evine gider, onu vurur ve sonra intihar eder. Cenazeye sadece Nick ve Gatsby’nin babası katılır. Tom ile Daisy ise yolculuğa çıkar. Aylar sonra Tom, Wilson’un kulağına karısını ezenin Daisy olmadığını Gatsby olduğunu söylediğini itiraf eder. Yani onu kandırmıştır. Nick bu itiraftan sonra bu çiftten nefret eder. Romanın sonunda Gatsby’nin evine son kez bakan Nick, yüzyıllar önce Hollandalı denizcilerin Amerika’yı keşfettiklerinde bu adaya nasıl baktıklarını düşünür. Gatsby de tıpkı onlar gibi büyük bir umutla bakmıştır ufka. Fakat bu düş ve umutlar, çoktan gerilerde kalmış şehrin arkasındaki engin karanlıkta kaybolmuştur.

Fitzgerald, “Caz Dönemi” olarak adlandırdığı bu 10 yılı çok güzel gözlemlerle ve ustalıkla anlatmayı başarmıştır. Yaşadığı dönemde yeterli ilgiyi bulmasa da şuan dünyanın en önemli eserleri arasında yer almıştır. Birçok kez de beyaz perdeye uyarlanmıştır.

Muhteşem Gatsby Soruları ve Cevapları

Muhteşem Gatsby Yorumları